سیاست‌های پولی، مسئولیت پذیری اجتماعی و کارایی سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه حسابداری، واحد‌ پرندک، دانشگاه غیر انتفاعی پرندک، ساوه، ایران

2 استادیار، گروه حسابداری، واحد‌ پرندک، دانشگاه غیر انتفاعی پرندک ، ساوه، ایران

3 کارشناسی ارشد، گروه حسابداری، واحد‌ پرندک، دانشگاه غیر انتفاعی پرندک، ساوه، ایران

چکیده

هدف: همواره دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی اعم از افزایش سطح اشتغال، کنترل تورم و تعادل در تراز پرداخت‌ها از اهداف نهایی کشورها بوده است. بدین‌منظور ابزارهای سیاست مالی دولت و سیاست پولی بانک مرکزی اهرم‌هایی هستند که کشورها برای دستیابی به اهداف نهایی خود استفاده می‌کنند. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر سیاست پولی و مسئولیت پذیری اجتماعی بر کارایی سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق‌بهادار تهران است.
 روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی می‌باشد. برای جمع‌آوری داده‌های آن از صورت‌های مالی شرکت‌های بورس اوراق‌بهادار تهران و در آزمون فرضیه‌ها، از الگوهای رگرسیون چند متغیر استفاده شده‌است. نمونه آماری پژوهش 105 شرکت طی سال‌های 1395 الی 1402 می‌باشد.
یافتهها: نشان‌می‌دهد که نرخ بهره تأثیر مثبت و معناداری بر کارایی سرمایه‌گذاری شرکت‌ها دارد. در حالی که تأثیر نرخ ارز بر کارایی سرمایه‌گذاری منفی و معنادار است. همچنین تأثیر سرمایه اجتماعی بر کارایی سرمایه‌گذاری مثبت و معناداری دارد.
نتیجهگیری: تعیین درصد واقعی نرخ بهره با کنترل سطح نقدینگی در کشور می‌تواند به هدایت جریان‌های نقدی به‌سمت سرمایه‌گذاری‌های واقعی در اقتصاد سوق پیدا کند. به همین سبب، شرکت‌ها به‌منظور انجام طرح‌های سرمایه‌گذاری دسترسی بهتری به منابع تأمین مالی دارند و می‌توانند منابع لازم را از طریق مؤسسات مالی یا بازار سرمایه تأمین نماید. در واقع شرکت‌ها به‌منظور تأمین مالی طرح‌های سرمایه‌گذاری نیازمند تأمین این منابع از محل بدهی یا انتشار سهام هستند که با افزایش نرخ بازده مورد انتظار و هزینه‌های تأمین مالی شرکت، بازده حاصل از کارایی سرمایه‌گذاری شرکت‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند.
نوآوری: توجه به سرمایه اجتماعی در شرکت‌ها می‌تواند به کارایی سرمایه‌گذاری منجر گردد. مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی منجر به دستیابی شرکت به مزیت‌های رقابتی، توجه به منافع تمامی ذی‌نفعان در شرکت و کارایی سرمایه‌گذاری از طریق تسهیل دسترسی به منابع مالی موجب افزایش و کاهش هزینه‌های نمایندگی منجر گردد. مکانیزم‌های اثرگذاری پولی به معنی شاخصی از ارزش دارایی‌های قابل تبدیل به پول را ندارد. با این حال، افزایش نرخ بهره می‌تواند منجر به کارایی سرمایه‌گذاری گردد. در واقع تعیین درصد واقعی نرخ بهره با کنترل سطح نقدینگی در کشور می‌تواند به هدایت جریان‌های نقدی به‌سمت سرمایه‌گذاری‌های واقعی در اقتصاد سوق پیدا کند.

کلیدواژه‌ها


ایمانی، پدرام، حاجی‌ها، زهره، امیرحسینی، زهرا. (1396). آزمون تأثیر پایداری سود و سودآوری بر سطح افشاء مسئولیت اجتماعی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق‌بهادار تهران. حسابداری مدیریت، 10(33): 12-32.
برزگر، قدرت اله، کامیابی، یحیی و جمیل ابراهیمی.(1400) تأثیر تعدیل کنندگی حاکمیت شرکتی بر رابطه بین سرمایه اجتماعی و سیاست‌های تقسیم سود نقدی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق‌بهادار تهران دانش حسابداری مالی. 8(1): 93-120
حاجی‌ها، زهره، سرفراز، بهمن. (1393). بررسی رابطه بین مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها و هزینه حقوق صاحبان سهام در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق‌بهادار تهران. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 4(4):105-123.
حسین‌زاده، هدایت، رضا جبارزاده اصل (1399) اهمیت سیاست‌های پولی و مالی بر اقتصاد ایران در لایه‌ای از رکود اقتصادی، ششمین همایش ملی پژوهش‌های نوین در حوزه علوم انسانی، اقتصاد و حسابداری ایران
صبوحی، نسترن، محمدزاده، امیر. (1397). بررسی رابطه بین عملکرد اجتماعی، ساختار مالکیت و حاکمیت شرکتی. دانش حسابداری مالی، 5(1): 127-151.
عزیزی، محمد، صلواتی، سمانه سادات و اسعدی عبدالرضا .(1399) بررسی تأثیر سیاست‌های پولی و جریان نقد آزاد بر کارایی سرمایه‌گذاری با تأکید بر نقش تعدیل گری حاکمیت شرکتی نشریه: دانش سرمایه‌گذاری 24(6). :187-202.
کاردان ،بهراد،مرادی ،مهدی ،صالحی وزیری،محسن.(1402)بررسی رابطه کارایی سرمایه گذاری و مسئولیت اجتماعی با نقش بیش اعتمادی مدیران با رویکرد تئوری سلسله مراتبی.فصلنامه سیاست های مالی و اقتصادی .11(41):7-41
محمدزاده، سالطه حید، ابیضی عیسی، و محبعلی پور مهدی.(1399) تأثیر سرمایه اجتماعی بر هزینه سرمایه با تأکید بر عدم تقارن اطلاعاتی نشریه: پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی.12(46):203-231
مرادی، مریم و رحیم‌زاده، اشکان (1398). بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و فرصت رشد، کنفرانس ملی آینده‌پژوهی، مدیریت و توسعه پایدار، تهران.
نمازی، محمد، جعفری، زهرا. (1398). بررسی تأثیر تعدیل‌کنندگی هزینه نمایندگی بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت و چسبندگی هزینه در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق‌بهادار تهران. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 9(4), 169-200
نیک کار، جواد، حمیدی، الهام، جلیلی، اکرم. (1396). تأثیر مسئولیت اجتماعی شرکت بر رفتار چسبندگی هزینه. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 7(1), 1-28
یزدی، ر. خلیل زاده، م ر؛ و مفیدآبادی، ح. (1401) نقش نفوذ ذینفعان بر رابطه بین قدرت مدیر عامل ومسئولیت اجتماعی شرکت. قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری وحسابرسی. 1 (2):59-97.
Carroll, A.B. (1991), “The pyramid of corporate social responsibility: toward the moral management of organizational stakeholders”, Business Horizons, Vol. 34 No. 4, pp. 39-48.
Carroll, A.B. and Buchholtz, A.K. (2011), Business and Society: Ethics and Stakeholder Management, 8th ed., Thomson South-Western, Australia
Carroll, A.B. and Shabana, K.M. (2010), “The business case for corporate social responsibility: a review of concepts, research and practice”, International Journal of Management Reviews, Vol. 12 No. 1, pp. 85-105.
Choi, D., Choi, P.M.S., Choi, J.H. and Chung, C.Y. (2020), “Corporate governance and corporate social responsibility: evidence from the role of the largest institutional block holders in the Korean market”, Sustainability, Vol. 12 No. 4, p. 1680
Dakhli, A. (2021), "The impact of ownership structure on corporate social responsibility: the moderating role of financial performance", Society and Business Review, Vol. 16 No. 4, pp. 562-591
Endri kat, J., De Villiers, C., Guenther, T.W. and Guenther, E.M. (2020), “Board characteristics and corporate social responsibility: a Meta-analytic investigation”, Business and Society, pp. 1-37.
Franco, S., Caroli, M.G., Cappa, F. and Del Chiappa, G. (2020), “Are you good enough? CSR, quality management and corporate financial performance in the hospitality industry”, International Journal of Hospitality Management, Vol. 88, p. 102395
Garanina, T. and Aray, Y. (2020), “Enhancing CSR disclosure through foreign ownership, foreign board members, and cross-listing: does it work in Russian context?”, Emerging Markets Review, Vol. 46, p. 100754.
Guizani, M. and Abdalkrim, G. (2022), "Ownership structure, board independence and auditor choice: evidence from GCC countries", Journal of Accounting in Emerging Economies, Vol. 12 No. 1, pp. 127-149.
Hariom, Abdullah. Turgut, Torsos (2024). The impact of social responsibility on the overconfidence of managers and investment. Review of Managerial Science 15,379–398. doi.org/10.1007/s11846-019-00344-5.
Hou, T.C.T. (2019), “The relationship between corporate social responsibility and sustainable financial performance: firm-level evidence from Taiwan”, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, Vol. 26 No. 1, pp. 19-28.
Jarboui, A., Saad, M.K.B. and Riguen, R. (2020), “Tax avoidance: do board gender diversity and sustainability performance make a difference?”, Journal of Financial Crime, Vol. 27 No. 4, pp. 1389-1408
Kim, W.S., Park, K. and Lee, S.H. (2018), “Corporate social responsibility, ownership structure, and firm value”, Evidence from Korea. Sustainability, Vol. 10 No. 7, pp. 2497
Li, W.L., Xie, G.L., Hao, J.Y., (2023). The impact of social responsibility on investors' decisions and capital investment. J. Shanxi Finance Econ. Univ. 10, 76–86
Long, W., Li, S., Wu, H. and Song, X. (2020), “Corporate social responsibility and financial performance: the roles of government intervention and market competition”, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, Vol. 27 No. 2, pp. 525-541
Marti, C.P., Rovira-Val, M.R. and Drescher, L.G. (2015), “Are firms that contribute to sustainable development better financially?”, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, Vol. 22 No. 5, pp. 305-319.
McWilliams, A., Siegel, D.S. and Wright, P.M. (2006), “Corporate social responsibility: strategic implications”, Journal of Management Studies, Vol. 43 No. 1, pp. 1-18.
Muafi, M. (2020), “A nexus among strategic orientation, social network, knowledge sharing, organizational innovation, and MSMEs performance”, The Journal of Asian Finance, Economicsand Business, Vol. 7 No. 6, pp. 327-338.
Qa’dan, M.B.A. and Suwaidan, M.S. (2019), “Board composition, ownership structure and corporate social responsibility disclosure: the case of Jordan”, Social Responsibility Journal, Vol. 15 No. 1, pp. 28-46.
Raimo, N., Vitolla, F., Marrone, A. and Rubino, M. (2020), “The role of ownership structure in integrated reporting policies”, Business Strategy and the Environment, Vol. 29 No. 6, pp. 2238-2250.
Rehman, I. U., Shahzad, F., Latif, K. F., Nawab, N., Rashid, A., & Hyder, S. (2020). Does corporate social responsibility mediate the influence of national culture on investment inefficiency? Firm-level evidence from Asia Pacific. International Journal of Finance & Economics. https://doi.org/ 10.1002/ijfe.1972
Shahzad, F. M.H. Baig, I.U. Rehman et al., (2021). Does intellectual capital efficiency explain corporate social responsibility engagement-firm performance relationship? Evidence from environmental, social and governance performance of US listed firms, Borsa Istanbul Review, https://doi.org/10.1016/ j.bir.2021.05.003
Soliman, M., El Din, M. and Sakr, A. (2013), “Ownership structure and corporate social responsibility (CSR): an empirical study of the listed companies in Egypt”, Available at SSRN 2257816.
Sreevas, S., Bindu, A. and Mukesh, S. (2020), “Ownership structure and corporate social responsibility in an emerging market”, Asia Pacific Journal of Management, Vol. 37 No. 4, pp. 1165-1192.
Xiao, F.L., Li, Y.X., Luan, Q.W., (2022). The effect of social responsibility on managers' overconfidence and investment. Sci. Res. Manag. 32 (8), 151–160.
Ye, Y. and Li, K. (2021), “Impact of family involvement on internal and external corporate social responsibilities: evidence from Chinese publicly listed firms”, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, Vol. 28 No. 1, pp. 352-365.
Zaid, M.A., Abuhijleh, S.T. and Pucheta-Martínez, M.C. (2020), “Ownership structure, stakeholder engagement, and corporate social responsibility policies: the moderating effect of board independence”, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, Vol. 27 No. 3, pp. 1344-1360.
 
  • تاریخ دریافت: 20 آبان 1403
  • تاریخ بازنگری: 20 بهمن 1403
  • تاریخ پذیرش: 17 اسفند 1403
  • تاریخ اولین انتشار: 01 شهریور 1404
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1404